Ελένη Πολυχρονοπούλου: «Στη ναυτιλία, από την πρώτη ημέρα έχεις να αντιμετωπίσεις παγκοσμίου επιπέδου ανταγωνισμό»

Είναι επίσης μέλος του Συμβουλίου της HELMEPA και αντιπρόεδρος στην Ένωση Ναυπηγείων και Ναυτιλιακού Εξοπλισμού της Ευρώπης, τη SEA Europe. Όλα, βέβαια, ξεκίνησαν από τη βαθιά αγάπη της για το υδάτινο στοιχείο και για τη ναυτιλία, που της εμφύσησαν οι γονείς της, δύο άνθρωποι οραματιστές, με μόνιμο στόχο να υλοποιούν αυτά τα οποία σχεδίαζαν. Να περνούν στην πράξη από τη σκέψη και τη θεωρία.

Το «ταξίδι» της ξεκινά με την αποφοίτησή της από το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η ίδια αναφέρει ότι οι σπουδές της πάνω στο αντικείμενο της Χημείας της έδωσαν σημαντική ώθηση για τη μετέπειτα σταδιοδρομία της.

«Πάντα χημικός ήθελα να γίνω, αυτό είχα αποφασίσει. Θεωρώ ότι η χημεία είναι μια επιστήμη που μπορεί να έχει εφαρμογή όχι μόνο στα θέματα προστασίας περιβάλλοντος, αλλά στα πάντα, μεταξύ των οποίων είναι η παραγωγή και η βιομηχανία. Με μια σταθερή βάση, έχοντας γνώσεις της συγκεκριμένης επιστήμης, μπόρεσα να αναπτύξω νέα προϊόντα στην εταιρεία, τα οποία σχετίζονται με διεργασίες, με σημαντικότερο όλων το σύστημα επεξεργασίας θαλασσίου έρματος. Πρόκειται για ένα σύστημα που επεξεργάζεται στην ολότητά του το νερό που χρησιμοποιείται ως έρμα στα πλοία. Επειδή το νερό στις δεξαμενές του πλοίου ενδέχεται να περιέχει οργανισμούς, που αν μεταφερθούν από το ένα οικοσύστημα στο άλλο μπορούν να δράσουν επιθετικά στο περιβάλλον στο οποίο καταλήγουν, ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός αποφάσισε ότι θα πρέπει τα πλοία να λάβουν μέτρα ώστε να μη μεταφέρονται οι οργανισμοί αυτοί. Απαίτησε, λοιπόν, ο Οργανισμός από όλα τα πλοία να εφαρμόσουν τέτοια συστήματα. Το σύστημα που αναπτύξαμε εμείς είναι βασισμένο στην ηλεκτροχημεία. Η τεχνολογία αυτή, με τη βοήθεια της οποίας επεξεργαζόμαστε τόσο μεγάλες ποσότητες θαλασσινού νερού με σκοπό να απομακρύνουμε τους οργανισμούς, είναι κάτι καινοτόμο, που αναπτύχθηκε για τον σκοπό αυτόν και μόνο», δηλώνει η κυρία Πολυχρονοπούλου.

«Το θαλάσσιο περιβάλλον είναι στο DNA μας»

Με πολυετή εμπειρία σε τεχνολογίες και υπηρεσίες που αφορούν τη προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, η ίδια μοιράζεται τι είναι αυτό που τη γοήτευσε εξαρχής στο υδάτινο στοιχείο, ενώ τονίζει ότι η προστασία του περιβάλλοντος ξεκινά από μέσα μας, όταν παίρνουμε την απόφαση να διαμορφώσουμε συνειδήσεις και να διδάξουμε τους γύρω μας με το παράδειγμά μας. «Το θαλάσσιο περιβάλλον είναι στο DNA μας. Προσωπικά, μεγάλωσα στον Πειραιά, εντός μιας οικογένειας που πάντα εξυπηρετούσε τη ναυτιλία, συνεπώς από μικρή έτρεφα ενδιαφέρον για το αντικείμενο, ένα αντικείμενο με απεριόριστες δυνατότητες», αποκαλύπτει. «Βλέποντας την ελληνική ναυτιλία να διευρύνεται, ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες στα πλοία, ένιωθα ιδιαίτερη πρόκληση. Μπορούμε να προστατεύσουμε το περιβάλλον διαμορφώνοντας αρχικά συνειδήσεις. Η HELMEPA, για παράδειγμα, υλοποιεί ένα ευρύ φάσμα δράσεων, που έχουν να κάνουν από τον καθαρισμό των παραλιών από σκουπίδια έως πολύ ανεπτυγμένα συστήματα εκπαίδευσης. Μέσω της ευαισθητοποίησης βλέπουμε απτά αποτελέσματα. Η ναυτιλία έχει ήδη ξεπεράσει αρκετές βιομηχανίες και ενισχύεται ουσιαστικά, αναπτύσσοντας προϊόντα με πραγματικό αντίκτυπο στην κοινωνία και στο περιβάλλον. Παρατηρείται μια παγκόσμια κινητικότητα. Στην ERMA FIRST, σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε τεχνολογίες που θα μειώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, κάτι που μέχρι στιγμής πάει πολύ καλά», συμπληρώνει.

Οι γονείς της την ενέπνευσαν να ασχοληθεί με την επιχειρηματικότητα

Ως έναυσμά της για να ασχοληθεί με την επιχειρηματικότητα, και δη με τη ναυτιλία, η κυρία Πολυχρονοπούλου αναφέρει τους γονείς της. Είναι και οι δύο, όπως μοιράζεται, πάρα πολύ δυναμικοί άνθρωποι. «Ο πατέρας μου ήταν από πάντοτε οραματιστής, ενώ στη μητέρα μου άρεσε πάντα να υλοποιεί τα πλάνα της. Αυτοί οι δύο αλληλοσυμπληρώνονται. Έτσι, κληρονόμησα τόσο το όραμα όσο και τη διάθεση για υλοποίηση από εκείνους. Από μικρή επισκεπτόμουν τα ναυπηγεία και βλέποντας τα πλοία στη δεξαμενή αισθανόμουν δέος. Αναρωτιόμουν πώς είναι δυνατό να έχει κατασκευάσει κάτι τόσο εντυπωσιακό ο άνθρωπος».

Οι προκλήσεις

Πρόεδρος της HEMEXPO, των Ελλήνων Κατασκευαστών Ναυτιλιακού Εξοπλισμού, που φέτος συμπληρώνει 11 χρόνια ζωής, η Ελένη Πολυχρονοπούλου έχει βέβαια έχει αντιμέτωπη με αξιοσημείωτες προκλήσεις. «Η HEMEXPO είναι στην ουσία μια προσπάθεια που θα έπρεπε να έχει υλοποιηθεί αρκετά χρόνια πριν, αλλά ποτέ δεν είναι πολύ αργά. Όπως και πολλούς άλλους κλάδους, η κρίση μάς έμαθε ότι δεν μπορούμε να κινούμαστε μόνο εντός της ελληνικής αγοράς, αλλά χρειάζεται να επεκταθούμε και στο εξωτερικό. Παίρνοντας παράδειγμα από άλλες χώρες, θα πρέπει να αλλάξουμε τις δομές μας. Αυτό θα επιτευχθεί αν στραφούμε ακόμα περισσότερο στην ποιότητα, την πιστοποίηση και το σωστό branding», σημειώνει αρχικά η ίδια. «Η πρώτη και βασικότερη πρόκληση ήταν να καταστεί brand name ο ελληνικός ναυτιλιακός εξοπλισμός, κάτι το οποίο πετύχαμε, μέσω πολλών αποστολών στο… άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Συμμετείχαμε σε εκθέσεις, διοργανώσαμε επιχειρηματικές αποστολές, πραγματοποιήσαμε συναντήσεις με πρεσβείες σε διάφορες χώρες. Ήταν αν μη τι άλλο πολύ έντονη η προσπάθειά μας, η οποία εν τέλει απέδωσε. Ως μια ελληνική εταιρεία που παράγει ναυτιλιακό εξοπλισμό είτε στα ναυπηγεία της Ασίας είτε σε ευρωπαϊκές, αμερικανικές και ασιατικές ναυτιλιακές εταιρείες, έχουμε σημειώσει πολύ μεγάλη πρόοδο. Είναι γεγονός πως όλες οι εταιρείες της HEMEXPO έχουν σημειώσει πολύ καλά αποτελέσματα. Είμαστε μέλη στην Ευρωπαικη Ένωση Ναυπηγείων και Κατασκευαστών Ναυτιλιακού Εξοπλισμού, στην οποία είμαι και αντιπρόεδρος. Μια χαρακτηριστική πρόκληση είναι η προσπάθεια που καταβάλλουμε για να ανταγωνιστούμε τους Ασιάτες. Στη ναυτιλία, από την πρώτη ημέρα έχεις να αντιμετωπίσεις παγκοσμίου επιπέδου ανταγωνισμό, δεν ανταγωνίζεσαι μόνο τις ελληνικές εταιρείες», προσθέτει.

Τα milestones της καριέρας της

Ως πρώτο-σημείο σταθμό αναφέρει την ηγεσία της στο τμήμα RND της Τεχνικής Προστασίας Περιβάλλοντος, το οποίο και λάνσαρε πολλά νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Έπειτα, ξεχωρίζει την πιστοποίηση για το έρμα που έλαβε η ERMA FIRST από την Αμερικανική Ακτοφυλακή. «Ήμασταν, μάλιστα, το νούμερο 6 παγκοσμίως», σχολιάζει. Στη συνέχεια, ξεχωρίζει ως επίτευγμα τη διαδικασία εξαγορών, κάτι το οποίο είναι δύσκολο για μεγάλο αριθμό ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπως η ίδια υποστηρίζει. «Ήταν σαφώς ένα leap of faith αυτό. Έχουμε εξαγοράσει δύο εταιρείες στην Αμερική, μία εταιρεία στη Γερμανία και μία εταιρεία στην Ελλάδα. Αυτές οι κατακτήσεις μας καθιστούν παγκόσμιους παίχτες, δεν περιοριζόμαστε στη χώρα μας». Επιπρόσθετα, αισθάνεται περήφανη για την προεδρία της HEMEXPO. «Ήταν μεγάλη μου τιμή που με εμπιστεύτηκαν οι Έλληνες εφοπλιστές και οι Έλληνες κατασκευαστές ναυτιλιακού εξοπλισμού», αναφέρει. Νιώθει, επίσης, περήφανη για την αντιπροεδρία στη SEA Europe, όπως και για τη μετατροπή της ERMA FIRST σε ERMA TECH GROUP, πλέον, «με συμμετοχή μας και σε άλλες εταιρείες και στόχο μας να δημιουργήσουμε έναν πολύ μεγάλο Όμιλο».

Η ίδρυση του ERMA TECH GROUP, ο οποίος πλέον αποτελεί έναν παγκόσμιο πάροχο βιώσιμων ναυτιλιακών τεχνολογιών, προσφέροντας κορυφαίες περιβαλλοντικές λύσεις για τη ναυτιλία, με έμφαση στην απανθρακοποίηση και την ψηφιοποίηση του κλάδου.

Ο Όμιλος έχει στην «ομπρέλα του» μια σειρά από εταιρείες, οι οποίες ξεκίνησαν, σε διαφορετικά χρονικά σημεία, κυριολεκτικά από το μηδέν, με κοινό στόχο την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, αλλά δραστηριοποιούνται σε ξεχωριστά πεδία. Σήμερα όλες οι εταιρείες έχουν αναπτυχθεί σημαντικά, ενώ ορισμένες από αυτές είναι παγκόσμιοι ηγέτες στην αγορά του ναυτιλιακού εξοπλισμού. Ο Όμιλος απασχολεί περισσότερους από 500 εργαζόμενους παγκοσμίως, διαθέτει πάνω από 50 επιχειρησιακά σημεία, ενώ σε ετήσια βάση επενδύει τουλάχιστον 7% των εσόδων του στην Έρευνα και Ανάπτυξη (R&D).

«Η ναυτιλιακή βιομηχανία είναι ανάμεσα στις πιο συμπεριληπτικές βιομηχανίες»

«Υπήρξα τυχερή, καθώς δεν αντιμετώπισα προκαταλήψεις λόγω του φύλου μου», δηλώνει η κυρία Πολυχρονοπούλου. «Προσπαθούσα πάντα να είμαι απόλυτα επαγγελματίας και να πορεύομαι με βάση τις γνώσεις μου. Είχα πάντοτε στο μυαλό μου τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσα να βοηθήσω τη ναυτιλιακή και τα πλοία με τη χρήση των συστημάτων και των υπηρεσιών μας. Δεν ήταν εύκολο, φυσικά. Η ναυτιλία είναι ίσως και από τις πιο συμπεριληπτικές βιομηχανίες. Η εξωστρέφεια είναι μέσα στο DNA της ναυτιλίας.

Η εξωστρέφεια είναι στο DNA της ναυτιλίας

Όταν πρέπει να μιλήσουμε με πληρώματα από όλο τον κόσμο, να συζητήσουμε με ανθρώπους κάθε εθνικότητας και να συντονίσουμε μια αποστολή, τότε είναι δεδομένο ότι ως ναυτιλιακή βιομηχανία θα δίνουμε βάση στη συμπερίληψη. Η εξωστρέφεια είναι στο DNA της ναυτιλίας.

Η εξωστρέφεια είναι στο DNA της ναυτιλίας.

Η ναυτιλία είναι, επίσης, από τους τομείς όπου η αριστεία και η οξυδέρκεια αναγνωρίζονται, ανεξαρτήτως φύλου. Για να επιβιώσω, βέβαια, έπρεπε να διαβάζω πάρα πολύ. Περισσότερα διάβαζα μετά το Πανεπιστήμιο παρά όταν φοιτούσα σε αυτό. Ειδικά τώρα, με τις γεωπολιτικές εξελίξεις, δεν γίνεται να μη διαβάζει κανείς, να μην ενημερώνεται. Έχω μελετήσει για τη δουλειά μου σελίδες επί σελίδων, δεν προλαβαίνω να διαβάσω οτιδήποτε άλλο. Πρέπει να μαθαίνεις συνέχεια, διαφορετικά θα μείνεις πίσω».

Το περιβάλλον πάνω απ' όλα - «Εφαρμόζαμε το ESG πριν ακόμη καθιερωθεί»

Αναφορικά με τις θεμελιώδεις προσωπικές αξίες της, βάσει των οποίων διοικεί, κάνει λόγο για την περιβαλλοντική ευαισθησία ως την πιο σημαντική, ενώ ακολουθεί η ακεραιότητα. «Δεδομένου ότι κινούμαστε πάντα με γνώμονα να παράξουμε έργο που θα ωφελήσει το περιβάλλον, τοποθετώ την περιβαλλοντική ευαισθησία πάνω απ' όλα. Το ESG εμείς το εφαρμόζαμε πριν ακόμη υπάρξει ως concept. Ήταν από τα συστατικά στοιχεία της εταιρείας, δεν γινόταν να μην ενδιαφερόμαστε γι’ αυτό. Στο τέλος, κατόπιν όλων των άλλων, έρχεται το κέρδος με τη λογική της βιωσιμότητας. Θέλουμε να έχουμε μια εταιρεία που θα αντέξει για πολλά ακόμη χρόνια. Έχουμε μια πολύ συνετή διακυβέρνηση όσον αφορά τις επενδύσεις και τα έξοδα. Σε γενικές γραμμές, λαμβάνουμε αποφάσεις έτσι ώστε η εταιρεία θα είναι βιώσιμη. Την ERMA FIRST την ξεκινήσαμε το 2009 με την εκκίνηση της κρίσης, οπότε διαχειριστήκαμε σωρεία προβλημάτων, μεταξύ των οποίων και τα capital controls, η πανδημία και τώρα οι πόλεμοι. Στα capital controls χάσαμε την αξιοπιστία μας ως χώρα. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε τον εμπορικό ανταγωνισμό και την ίδια στιγμή να πείσουμε τους υπόλοιπους ότι δεν καταρρέουμε. Εμφανίζονται συνεχώς δυσκολίες τις οποίες καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, αλλά έχουμε την ισχυρή πεποίθηση ότι η εταιρεία μας δοκιμάζεται και ενδυναμώνεται από τις κρίσεις. Το επιχειρείν στην Ελλάδα κατ’ εμέ είναι άθλος. Εκτός αυτού, η Ελλάδα δεν είναι μια βιομηχανική χώρα. Έχουμε μεγάλη ανησυχία για την επόμενη μέρα, δεν πρέπει να εφησυχαζόμαστε».

Με τι πρέπει να εφοδιαστεί μια γυναίκα που θέλει να έχει καίρια θέση σε μια εταιρεία περιβαλλοντικής προστασίας

Μια γυναίκα που κάνει τώρα τα πρώτα της βήματα στο επιχειρείν και θα ήθελε μέσω του έργου της να συμβάλλει στην περιβαλλοντική προστασία, θα πρέπει, σύμφωνα με την πρόεδρο της ERMA FIRST, να έχει πρώτα και πάνω απ' όλα μια πάρα πολύ καλή γνώση της αγοράς και της νομοθεσίας. «Αυτό θα το κατακτήσει διαβάζοντας. Είναι ζωτικής σημασίας να έχεις βαθιά γνώση της αγοράς στην οποία δραστηριοποιείσαι. Για να μπορέσει μια εταιρεία να επιβιώσει σε έναν απαιτητικό κλάδο, πρέπει να μπορεί να δώσει προστιθέμενη αξία, η οποία έρχεται με τη μελέτη των στελεχών της». Επίσης, η κυρία Πολυχρονοπούλου υπογραμμίζει ότι χρειάζεται αναμφίβολα μια πολύ καλή κατανόηση των κανονισμών. «Καλώς ή κακώς, η προστασία του περιβάλλοντος περνάει μέσα από το κανονιστικό πλαίσιο. Δεν μπορείς να κινείσαι εκτός του πλαισίου, αν αναλογιστούμε πόσο ευαίσθητο είναι το θέμα της περιβαλλοντικής προστασίας. Επιπλέον, χρειάζεται networking, να συμμετέχει δηλαδή μια γυναίκα σε συνέδρια, σε forums, σε εκθέσεις. Τα κορίτσια που ξεκινούν τώρα πιστεύω ότι έχουν πολλές περισσότερες δυνατότητες, δεδομένου ότι υπάρχει πληθώρα προγραμμάτων mentoring και coaching, γενικώς μια μεγάλη κινητικότητα. Χρειάζεται να έχεις να πεις κάτι που έχει αξία στους ανθρώπους που συναντάς. Παρόλη την ευκολία της πρόσβασης στο networking ωστόσο, ο ανταγωνισμός παραμένει το κεντρικό ζήτημα. Τουλάχιστον τα προηγούμενα χρόνια, όταν δεν είχε αναπτυχθεί τόσο το διαδίκτυο, λόγω δυσκολίας του αντικειμένου υπήρχε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Εγώ πάντως πιστεύω στη νέα γενιά. Ακριβώς επειδή έχουν τόσο διαφορετικό μυαλό από τη δική μου γενιά, θεωρώ ότι θα καταφέρουν πολλά πράγματα», ολοκληρώνει.