Αποδομώντας το επιχειρηματικό ξεκίνημα: Η επιχειρηματικότητα δεν είναι μεροκάματο

Ισορροπία και βελτιστοποίηση είναι το έργο που βλέπουμε τριγύρω μας. Όχι επιχειρηματικότητα και καινοτομία! Απλά πως θα συνεχίσουμε να κάνουμε το ίδιο πράγμα με τον ίδιο τρόπο. Ίσως λίγο καλύτερα αλλά όχι πολύ(!), μη τυχόν και ρισκάρουμε αυτό που έχουμε. Ηρεμία! Ησυχία! Μη μου τους κύκλους τάραττε, «το κράτος να κάνει μια παρέμβαση» και άγιος ο Θεός! Μία από τα ίδια! Αυτό διδάσκουν στα σχολεία, αυτό πουλάνε στα πανεπιστήμια, αυτό εφαρμόζουν οι μάνατζερ, αυτό ζητάνε οι εργοδότες, αυτό ακριβώς αναπαράγουν τα μαθηματικοποιημένα στατιστικά μοντέλα που περνάνε για οικονομικά στον 20ο αιώνα, που αγνοούν επιδεικτικά τον επιχειρηματικό άνθρωπο και μετράνε τον πελάτη με δείκτες κατανάλωσης. Ισορροπία και βελτιστοποίηση είναι το επιχειρηματικό μοντέλο. Όχι νέα αξία! Όχι πως θα φέρουμε αλλαγή, ούτε καν πως θα την διαχειριστούμε προς όφελός μας. Στην ανάγκη ό,τι δεν μας βολεύει θα το απαγορέψει το κράτος για να μην χαλάσει η ηρεμία στο γαλατικό χωριό.

Μας αρέσει όμως να χαζεύουμε την επιχειρηματικότητα των άλλων! Των ξένων. Τι ωραία που τα κάνουν αυτοί! Τεχνολογία, μόδα, τουρισμό, ψυχαγωγία, τηλεόραση, airbnb, ποδόσφαιρο, Masterchef, Survivor. Κι εμείς όμως, ε; Τι ωραία που τα αγοράζουμε! Δεν φτιάχνουμε δικά μας. Όοοχι, τι λες τώρα! Να γίνει καμιά στραβή και να χάσουν οι executives το God syndrome που τους διακατέχει; Όχι ρε, πάρ’ το έτοιμο, σιγουράκι. Την τεχνολογία την κάναμε food apps, cloud apps, downloading apps και φυσικά «τουριστικές διαδρομές» για πρωτάκουστα destinations (Αθήνα, Μύκονος, Σαντορίνη, πω πω δεν ξανάγινε!). Τι πρωτοτυπία! Τι επιχειρηματική βιοποικιλότητα! Ανάσταση της οικονομίας! Ρε problem solvers χαλαρώστε λίγο, μας σοκάρατε με τα USP σας και την ενδοσκοπική ματιά σας στο τι λείπει από την ελληνική αγορά!

«The entrepreneur always searches for change, responds to it, and exploits is as an opportunity.» – Peter Drucker

Η επιχειρηματικότητα όμως δεν είναι μεροκάματο! Είναι αλλαγή, είναι παρέμβαση σε πόρους και διαδικασίες ώστε να παραχθεί ΝΕΑ αξία και ΝΕΑ ζήτηση. Δεν είναι επιχειρηματικός ο άνθρωπος που απλά επαναλαμβάνει αυτό που κάνει κάποιος άλλος. Δεν είναι επιχειρηματική η επιχείρηση η οποία απλώς αναπαράγει το ίδιο πράγμα που γινόταν και πριν. Δεν είναι επιχειρηματικό άλλο ένα ίδιο σουβλατζίδικο, ίδιο ρουχάδικο, ίδιο ντελιβεράδικο, ίδιο app, ίδιο μοντέλο εσόδων. Ο επιχειρηματίας ανατρέπει και αναδιοργανώνει (Drucker), ρισκάρει μεταφέροντας πόρους από ένα πεδίο σε ένα άλλο (Say), και μέχρι να πετύχει ζει στην αβεβαιότητα (Schumpeter). Αυτή είναι η δουλειά του επιχειρηματία: το να ζει μέσα στην αβεβαιότητα, να αλλάζει τις αξίες και να τρώει ρίσκο για πρωινό! Αυτή είναι η επιχειρηματική επιχείρηση: η παρατήρηση της αλλαγής, η δυναμική ανισορροπία, η δημιουργική καταστροφή, η νέα αξία, η νέα ζήτηση, και ξανά από την αρχή. Αυτά είναι τα οικονομικά της αγοράς, όχι οι αριθμοδείκτες, ο ΦΠΑ, τα ΕΣΠΑ, οι αιτήσεις - επιδοτήσεις, και όλες οι γραφειοκρατικές ανοησίες του κράτους που μετέτρεψε τους επιχειρηματίες σε λογιστές μεροκαματιάρηδες και έπεισε τον κόσμο ότι μπορεί να ευημερεί χωρίς ρίσκο και να γίνει άτρωτος στην αλλαγή! Δουλειά του επιχειρηματικού ανθρώπου είναι να βρει τι θα είναι αξία για τον πελάτη αύριο! Να την ενσωματώσει σε νέα αγαθά, να την προσφέρει με νέο delivery, να δημιουργήσει νέο marketing, νέα ιστορία, νέα εμπειρία, νέα ικανοποίηση. Να επιμένει στην νέα αξία, να υπομένει τον αρνητισμό του πελάτη, να πείθει, να ανοίγει μονοπάτια μέσα από τα χωράφια.

«If I had asked people what they wanted they would have said faster horses» – Henry Ford

«Μα η καινοτομία δεν είναι για μας τους μικρούς»... Μπούρδες! Πλήρης άγνοια για τον επιχειρηματικό άνθρωπο σε μια επιδοτούμενη οικονομία που από τα σουβλάκια, τις μεζονέτες και το «sea & sun» ξαφνικά πήγε στο «startup για όλους». Η καινοτομία είναι το εργαλείο της επιχειρηματικότητας και είναι κατεξοχήν δουλειά των μικρομεσαίων. Πιστωτικές κάρτες, μαζικός τουρισμός, συνδρομητικό μοντέλο, razor n blades, τάπερ, εμπορευματοκιβώτια, ποπ κουλτούρα, τα γρήγορα γεύματα των MacDonald’s, τα πρακτικά παντελόνια του Levi’s, τα συνολάκια της Chanel, τα παπούτσια του Blahnik, τα τουβλάκια LEGO, τα τρανζιστοράκια SANYO, οι φιγούρες Playmobil, τα malls, τα department stores, τα discount stores, τα γραφεία ευρέσεως εργασίας, τα γραφεία συνοικεσίων, το telemarketing...! Όλα έργα μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Όλα εμπορικές καινοτομίες. Όλα τους «αύριο» διαφορετικά από τα «χτες».

Πάντα υπάρχει ένας τρόπος να αλλάξεις τις αξίες στην αγορά. Απλά πρέπει να θες να επιχειρήσεις, όχι απλά να βγάλεις μεροκάματο. Να ανοίξεις δρόμο, να πετύχεις κάτι νέο, να αποδείξεις ότι διαφέρεις! Τι να σε κάνω ρε high performer που μου αντιγράφεις το κομμωτήριο της κυρα-Λίτσας; Τι να σε κάνω ρε startuper που χωρίς την τεχνολογία είσαι πιο βαρετός από το να κοιτάζει κάποιος το γρασίδι να μεγαλώνει; Τι να σε κάνω ρε MBA-er που έμαθες το administration και ξέχασες το business; «Μα το να αλλάζεις συνεχώς είναι τρέλα»... Κοίταξε, εδώ είναι η ουρά για τους ανταγωνιστικούς ημίτρελους που κάνανε σημειωματάρια τους τοίχους τους κι όταν εσείς γλεντάτε αυτοί δουλεύουν. Η ουρά που ψάχνεις εσύ είναι αυτή που γράφει «δημόσιο», θα βρεις καλύτερη παρέα εκεί και μπόλικη ησυχία...

Κοίτα τον ορίζοντα, όχι τα πόδια σου. Βρες ένα μικρό «αύριο», πίστεψέ το, και φέρ’ το στο σήμερα. Αν ο πελάτης δεν αγοράσει, ξαναπροσπάθησε. «Μέχρι πότε»;... Αν χρειάζεται να ρωτήσεις τότε δεν θα καταλάβεις την απάντηση έτσι κι αλλιώς.