Είναι επίσημη απόφαση του ελληνικού κράτους να φοράμε μάσκες σε εσωτερικούς χώρους σε όλη την επικράτεια. Είναι νόμος, όπως αυτοί που λένε ότι δεν μπορείς να κλέψεις, να περάσεις με κόκκινο φανάρι, να χαστουκίσεις κάποιον, να μην πληρώσεις τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων σου. Δεν έχει καμιά σημασία η προσωπική σου άποψη για το θέμα. Δεν λειτουργεί έτσι η νομοθετική εξουσία σε μια οργανωμένη δημοκρατία.
Φυσικά, η πρώτη ευθύνη είναι των ίδιων των πολιτών. Καμιά αντίρρηση. Η αμέσως επόμενη, όμως, είναι των επιχειρήσεων. Είναι ο ορισμός της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Καλές οι χορηγίες, καλύτερες οι φιλανθρωπίες, αλλά η τήρηση των νόμων είναι η Αρχή και το Τέλος. Δεν μπορεί να νοείται κοινωνικά υπεύθυνη μια επιχείρηση που επιτρέπει σε πελάτες της να παρανομούν μέσα στον χώρο της και να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία των υπολοίπων πελατών και εργαζομένων. Είναι ηθική υποχρέωσή τους να αρνούνται την εξυπηρέτηση σε τέτοιους πελάτες. Κι ας τους χάσουν.
Δεν τίθεται καν θέμα απώλειας, αν όλοι οι σύλλογοι καταστηματαρχών λιανικής το αποφασίσουν και τηρήσουν τη σχετική απόφαση. Αν ο φούρνος της γειτονιάς δεν αντέχει την απώλεια των πελατών που αρνούνται να φορέσουν μάσκα, όλοι οι φούρνοι μαζί δεν χρειάζεται να το αντέξουν, μπορούν να το επιβάλουν. Οι πελάτες εκπαιδεύονται. Το μόνο που χρειάζεται είναι συνέπεια στην απόφαση.
Δεν έχει κανένα δίκιο και κανένα δικαίωμα ο πελάτης που αγνοεί τους νόμους του κράτους. Κι αν είναι - ίσως - δύσκολο να συντονιστούν τα καταστήματα της γειτονιάς, είναι απολύτως εύκολο - για παράδειγμα - για τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ που μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Αν υπάρχει κοινωνική υπευθυνότητα στο ελάχιστο, πρέπει να απαγορεύεται η είσοδος και η παραμονή σε όποιον δεν φοράει μάσκα και δεν κρατάει αποστάσεις. Θα θυμώσουν πέντε άνθρωποι; Ας θυμώσουν; Θα θυμώσουν και με τον επόμενο; Ας θυμώσουν.
Η εταιρική φιλοσοφία είναι κατανοητή και σεβαστή. Δεν μπορεί ποτέ όμως να προηγείται της δημόσιας υγείας και των νόμων. Οφείλει να είναι αυτονόητο. Παρότι κατανοητό σε ανθρώπινο επίπεδο, είναι ανήθικο να λέει κανείς ότι δεν μπορεί να διώξει έναν πελάτη που δεν φοράει μάσκα επειδή θα χάσει χρήματα. Χάνει χρήματα όταν τηρεί το ωράριο λειτουργίας. Χάνει χρήματα όταν τηρεί τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας. Χάνει χρήματα σε πολλές περιπτώσεις που ακολουθεί τους νόμους. Δεν είναι επιχείρημα, είναι ανευθυνότητα και καιροσκοπισμός.
Δεν είναι καν επιχείρημα το «μπορεί να κλείσω και να χάσουν τη δουλειά τους οι εργαζόμενοι». Αν χάσουν την υγεία τους αυτοί και οι υπόλοιποι πελάτες είναι χειρότερο. Και όπως λένε οι γιατροί, ο covid-19 δεν είναι μια ιωσούλα που αν περάσει, πέρασε. Η ζημιά που κάνει είναι για πάντα. Δεν είναι ρεαλιστικό να κλειστούμε όλοι στα σπίτια μας και να περιμένουμε να εξαλειφθεί. Αυτό σημαίνει ότι αναλαμβάνει η κοινωνία ένα ρίσκο. Είναι το υπολογισμένο κι ίσως το αναπόφευκτο. Το παραπάνω όμως, γιατί;
Προφανώς δεν αρέσει σε κανέναν. Κι ελάχιστοι καταλαβαίνουν αρκετά για το θέμα. Και μπορεί να κάνουν λάθος και να παιδευόμαστε με τις μάσκες άδικα. Δεν έχει σημασία. Σε ζητήματα εξειδίκευσης, δεν αποφασίζουμε συλλογικά. Είναι εξαιρετικά επικίνδυνο να εκπαιδευτούμε στο να αγνοούμε τους νόμους. Κι είναι εξαιρετικά επικίνδυνες οι λογικές «μα γιατί στο δικό μου να φοράνε αφού στο διπλανό καφέ δεν φοράνε; Εκεί δεν κολλάει;». Είναι επιχείρημα νηπιαγωγείου!
ΥΓ: Και για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις, δεν μου αρέσει και δεν μου είναι καθόλου εύκολο να κάνω μάθημα με μάσκα. Δυσκολεύομαι και να μιλήσω και να αναπνεύσω. Ούτε οι φοιτητές μου βολεύονται. Όπως δεν μας είναι εύκολο ή αρεστό να κάνουμε τα μαθήματα εξ αποστάσεως. Καθόλου!
Σχόλια