Δύο εταιρείες έχουν σχεδόν το απόλυτο από την πίτα της παγκόσμιας αγοράς των mobile λειτουργικών συστημάτων - εκείνου δηλαδή, του λογισμικού που χρησιμοποιείται στα smartphones μας: η Google και η Apple. Συνδυαστικά, αυτά τα δύο μέλη του «Big Tech» κατέχουν σχεδόν το 95% της αγοράς.
Για την ακρίβεια, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα του Statcounter, η Google - με το Android - κατέχει το 71,93, ενώ η Apple - με το iOS - φτάνει στο 27,47%. Η βασική διαφορά, φυσικά, μεταξύ των δύο (από την οποία προκύπτει μάλλον και η σημαντική διαφορά στο ποσοστό) είναι πως το Android υιοθετείται από πολλούς κατασκευαστές, ενώ το iOS εντοπίζεται μόνο στις συσκευές της Apple.
Φυσικά, εναλλακτικές λύσεις υπήρχαν και θα υπάρχουν, από πολύ μικρές έως μεγαλύτερες. Το εάν θα καταφέρει κάποια να κατακτήσει μεγαλύτερη μερίδια αγοράς, είναι ένα ζήτημα. Τα Windows Phone της Microsoft (ο «απόγονος» των Windows Mobile που εντοπίζονταν κάποτε σε πολλές συσκευές και θεωρούνταν επιτυχημένος για την εποχή του) είχαν μάλλον την σημαντικότερη ευκαιρία, υποστηριζόμενα από έναν κολοσσό όπως η MS. Εντούτοις, δεν τα κατάφεραν.
Μια άλλη προσπάθεια ήταν από την καναδική BlackBerry, με το BlackBerry 10 - το οποίο είναι ουσιαστικά «νεκρό» εδώ και αρκετά χρόνια. Η εταιρεία, που ήταν γνωστή για την ασφάλεια των business προϊόντων της και τα hardware keyboard τους, αποφάσισε στη συνέχεια να παρουσιάσει κάποιες συσκευές με Android, ενώ προχώρησε και σε συμφωνίες με άλλους για την κατασκευή τους. Πλέον, αυτές οι συμφωνίες φαίνεται πως θα εστιάσουν στην αγορά του enterprise.
Ο κολοσσός Samsung, που κατέχει ένα τεράστιο μερίδιο στην αγορά των mobile συσκευών με τα προϊόντα του, έχει και εκείνος το δικό του mobile λειτουργικό σύστημα, το Tizen. Σε αυτό έχει ενσωματωθεί και η προηγούμενη προσπάθεια της εταιρείας, το Bada, και η ανάπτυξη του συνεχίζεται. Εντούτοις, ελάχιστα smartphones με αυτό έφτασαν στην αγορά, χωρίς μεγάλη επιτυχία. Κυρίως, το Tizen στοχεύει σήμερα wearables και έξυπνες τηλεοράσεις.
Μια άλλη προσπάθεια - που συνδέεται και με το Tizen - ήταν το MeeGo, με πολλούς θαυμαστές και την υποστήριξη του Linux Foundation (όπως και το Tizen), που είχε προέλθει από την συνένωση των Moblin (Intel) και Maemo (Nokia). Η Nokia ήθελε να κάνει το MeeGo το κύριο λειτουργικό σύστημα για τα smartphones της (την εποχή που δεν προλάβαινε να πουλάει), αλλά στην πορεία προέκυψε η συμφωνία με την Microsoft (εξαγορά τμημάτων, χρήση Windows Phone). Ο Linux Foundation έβαλε τέλος στο MeeGo τον Σεπτέμβριο του 2011 υπέρ του Tizen.
Έναν χρόνο μετά, η κοινότητα των developers συνέχισε το MeeGo με το Mer, το οποίο ανέλαβε στην πορεία η φιλανδική Jolla (που φτιάχτηκε και από πρώην στελέχη της Nokia). Η συγκεκριμένη ανέπτυξε το Sailfish OS και παρουσίασε το Jolla Phone. Το Sailfish OS εντοπίζεται σε αρκετές άλλες συσκευές, ενώ πολλοί «fans» έχουν καταφέρει να το υιοθετήσουν και από άλλα μοντέλα. Σε καμία περίπτωση όμως, αυτή τη στιγμή, δεν απειλεί Google/Apple, ενώ πλασάρεται ως «λύση για εταιρείες και κυβερνήσεις».
Φυσικά, υπήρξαν και άλλες προσπάθειες που δεν έφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Σε κάποιο χρονικό σημείο την περασμένη δεκαετία, φαινόταν πως κάθε μεγάλη ή μικρότερη εταιρεία μπορούσε να παρουσιάσει και τη δική της εναλλακτική. Για παράδειγμα, υπήρξε το Firefox OS από την Mozilla (το οποίο οδήγησε στο KaiOS, που βρίσκεται σήμερα, με αρκετή επιτυχία, σε κάποια προσιτά κινητά), το Ubuntu Touch από την Canonical και το webOS της Palm, που «ζει» μέσα από τις smart TV της LG.
Στις μέρες μας, αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η απάντηση της Huawei, που προήλθε μετά από τα εμπάργκο και τους αμερικανικούς περιορισμούς και που ακούει στο όνομα HarmonyOS. Εντούτοις, ακόμη και αυτό, σύμφωνα με τα διεθνή μέσα και βάσει δοκιμαστικών εκδόσεων, δεν φαίνεται να αποτελεί ένα mobile λειτουργικό σύστημα φτιαγμένο από το μηδέν, αλλά ένα «fork» που βασίζεται στο Android. Κάτι παρόμοια με αυτό που κάνει η Amazon με το FireOS.
Θα πρέπει, σε αυτό το σημείο, να αναφερθεί πως το Android βασίζεται στο Android Open Source Project (AOSP). Αν και οι περισσότερες συσκευές χρησιμοποιούν, μαζί με αυτό, και τις «κλειστές» υπηρεσίες της Google, στο AOSP μπορούν να βασιστούν και προτάσεις τρίτων που δεν χρησιμοποιούν το λογισμικό της (σημειώνεται, βέβαια, πως αυτή κατέχει το brand Android). Τέτοιες λύσεις είναι και το FireOS που προαναφέρθηκε, αλλά και το LineageOS.
Σήμερα, υπάρχουν και άλλες λύσεις, που συνήθως βασίζονται στον πυρήνα του Linux και βρίσκονται σε πολύ πρώιμα στάδια ή υπό ανάπτυξη. Η συζήτηση γύρω από το εάν η Samsung θα μπορούσε να εγκαταλείψει την Google και το Android και να μεταφέρει όλα τα υπερεπιτυχημένα smartphones της στις δικές της λύσεις, υπάρχει εδώ και καιρό. Με το Tizen, η εταιρεία είδε πως αυτό είναι δύσκολο να γίνει και μάλλον έχει αρκεστεί στο να προσφέρει το δικό της οικοσύστημα εφαρμογών και προϊόντων μέσω του Android.
Η Huawei, που όπως προαναφέρθηκε μπήκε στο κάδρο του θέματος τους τελευταίους μήνες, έχει πλέον αναπτύξει το δικό της ηλεκτρονικό κατάστημα εφαρμογών (αφού έχει αποκοπεί από την πρόσβαση στο Play Store για τις νεότερες συσκευές της). Εντούτοις, ακόμη και με μια 100% δική της λύση, θα είναι μάλλον δύσκολο να αποκτήσει σημαντικό μερίδια στην παγκόσμια αγορά των mobile OS, έξω από την Κίνα, ή να «κλέψει» μερίδια από Android και iOS.
Θα μπορούσε, λοιπόν, να εμφανιστεί κάποιος τρίτος μεγάλος «παίκτης» που να ξεφύγει από όλα τα παραπάνω - και κυρίως από το δίπολο Android - iOS; Αυτή τη στιγμή, φαντάζει πολύ δύσκολο. Και κάπου εκεί, είναι και το θέμα με τους developers. Άραγε, πόσοι θα έχουν τους πόρους να αναπτύσσουν και για μια τρίτη έκδοση του app τους; Τα Windows Phone, για παράδειγμα, απέτυχαν σε αυτόν τον τομέα.
Μετά την αποτυχία της Microsoft, θα υπάρξει άραγε κάποια μεγάλη εταιρεία που θα έχει τη διάθεση να επενδύσει εκατομμύρια στο να αναπτύξει ένα άλλο «κλειστό» λειτουργικό (όπως το iOS) ή να κινητοποιηθούν οι διαδικασίες για την ανάπτυξη ενός «ανοικτού» ανταγωνιστή του Android; Θα είναι διαθέσιμοι οι κατασκευαστές να παρουσιάσουν λύσεις με αυτό και οι developers να υποστηρίξουν εφαρμογές; Ο χρόνος θα δείξει.
Σχόλια