Όταν η εκπαίδευση είναι ευάλωτη... στο κυβερνοέγκλημα

Όμως, αυτή η μετάβαση στην «ψηφιακή τάξη» συνοδεύεται και από αναδυόμενους - ψηφιακούς - κινδύνους: την έκρηξη των κυβερνοεπιθέσεων, με τους κυβερνοεγκληματίες να αξιοποιούν πλέον την τεχνητή νοημοσύνη σε μεγάλο βαθμό.

Χωρίς ισχυρότερα «ψηφιακά σύνορα», σχολεία και πανεπιστήμια μένουν εκτεθειμένα σε κινδύνους που απειλούν μαθητές, εκπαιδευτικούς, ακόμη και την εθνική καινοτομία.

Η εκπαίδευση στο έλεος των επιθέσεων

Σύμφωνα με την Check Point Research (CPR), σχολεία και πανεπιστήμια δέχθηκαν κατά μέσο όρο 4.356 κυβερνοεπιθέσεις ανά οργανισμό κάθε εβδομάδα το 2025, σημειώνοντας αύξηση 41% σε ετήσια βάση.

• Στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, οι επιθέσεις άγγιξαν τις 7.869 εβδομαδιαίες ανά οργανισμό.
• Στις ΗΠΑ, η αύξηση ανήλθε στο 67% σε σχέση με πέρυσι.
• Στην Ευρώπη οι επιθέσεις αυξήθηκαν κατά 48%, φτάνοντας τις 4.161 εβδομαδιαίως.
• Στην Αφρική σημειώθηκε άνοδος 56%, με 4.463 επιθέσεις ανά εβδομάδα.

Γιατί η εκπαίδευση αποτελεί «εύκολο στόχο»

Ο εκπαιδευτικός τομέας συγκεντρώνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους επιτιθέμενους για τρεις βασικούς λόγους, σύμφωνα με την ίδια έρευνα:

1. Πλούτος δεδομένων – Τα σχολεία διαχειρίζονται τεράστιους όγκους ευαίσθητων πληροφοριών: προσωπικά στοιχεία μαθητών και προσωπικού, οικονομικά δεδομένα αλλά και πολύτιμη ερευνητική γνώση.
2. Εκτεταμένα σημεία πρόσβασης – Η ανάγκη πολλών μερών (μαθητών, γονέων, καθηγητών, συνεργατών) να συνδέονται στα συστήματα των ιδρυμάτων αυξάνει τις πιθανές «πύλες εισόδου» για κακόβουλες επιθέσεις.
3. Περιορισμένοι πόροι και τεχνογνωσία – Πολλά ιδρύματα δεν διαθέτουν επαρκείς οικονομικούς πόρους, κατάλληλη τεχνογνωσία ή εξειδικευμένο προσωπικό για να διασφαλίσουν την έγκαιρη και αποτελεσματική προστασία των συστημάτων τους.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες καθιστούν τον εκπαιδευτικό κλάδο έναν «εύκολο στόχο» με υψηλή αξία για τους κυβερνοεγκληματίες.

AI στην άμυνα: η ελπίδα για ανθεκτική εκπαίδευση

Όπως συμβαίνει συχνά με την τεχνολογία, η ίδια δύναμη που γεννά νέες απειλές μπορεί να αποτελέσει και το πιο αποτελεσματικό μέσο άμυνας. Η AI στην κυβερνοασφάλεια μπορεί να εντοπίζει ανωμαλίες σε δίκτυα, να αναγνωρίζει κακόβουλο λογισμικό πριν ακόμη υπάρξει «υπογραφή» του και να μπλοκάρει επιθέσεις σε πραγματικό χρόνο.

Για σχολεία και πανεπιστήμια με περιορισμένους πόρους, η αξιοποίηση λύσεων AI δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα. Είναι η μόνη τους ευκαιρία να συμβαδίσουν με την ταχύτητα των σύγχρονων απειλών.

Στρατηγική πρόληψης: το κλειδί για την Ελλάδα και τον κόσμο

• Η κυβερνοασφάλεια στην εκπαίδευση δεν μπορεί να στηρίζεται στην αντίδραση· χρειάζεται πρόληψη. Μερικές κρίσιμες κατευθύνσεις περιλαμβάνουν:
• Πολυπαραγοντική αυθεντικοποίηση (MFA) και προστασία από τεχνικές «MFA fatigue».
• Τμηματοποίηση δικτύων για περιορισμό της πλευρικής κίνησης επιτιθέμενων.
• Συνεχή ενημέρωση λογισμικού και εφαρμογών.
• Εκπαίδευση μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών ώστε να αναγνωρίζουν phishing και απάτες που δημιουργούνται με AI.

Όπως τονίζει ο Μιχάλης Μπόζος, country manager της Check Point για Ελλάδα και Κύπρο, «η εκπαίδευση είναι η ραχοκοκαλιά του μέλλοντος κάθε χώρας. Χωρίς ισχυρή κυβερνοασφάλεια, γίνεται εύκολος στόχος για διακοπές και επιθέσεις. Στην Ελλάδα, έχουμε δει επιθέσεις που όχι μόνο κλέβουν ευαίσθητα δεδομένα, αλλά διακόπτουν και τη μαθησιακή διαδικασία για εκατομμύρια μαθητές. Η προστασία του εκπαιδευτικού τομέα απαιτεί μια στρατηγική πρόληψης πρώτα, με άμυνες υποστηριζόμενες από AI, ισχυρότερα ψηφιακά σύνορα και ευαισθητοποίηση σε όλα τα επίπεδα. Μόνο έτσι μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι οι ψηφιακές τάξεις θα παραμείνουν ασφαλείς χώροι ανάπτυξης και καινοτομίας.»