Καταναλώνουμε επειδή είναι εύκολο

Οι άνθρωποι αγοράζουν πράγματα που τους διευκολύνουν. Κι η ευκολία είναι θεμελιώδης Αξία της κοινωνίας μας. Κάθε νέο επίτευγμα ή ανακάλυψη συνοδεύεται από τους τρόπους, με τους οποίους διευκόλυνε ή διευκολύνει τη ζωή των ανθρώπων. Οι γονείς, σε κάθε ευκαιρία, επαναλαμβάνουν πως ό,τι κάνουν οι ίδιοι είναι για να μη δυσκολευτούν τα παιδιά τους ή για να έχουν μια πιο εύκολη ζωή. Έτσι και οι εταιρείες σε όλο τον κόσμο. Δημιουργούν προϊόντα και υπηρεσίες για να διευκολύνουν τους πελάτες τους.

Ενώ, όμως, θαυμάζουμε και επαινούμε τους εφευρέτες και τους γονείς, κατακρίνουμε τις επιχειρήσεις. Ενώ τιμούμε τους πρώτους ως ευεργέτες, κατακρίνουμε τις επιχειρήσεις ότι προωθούν τον καταναλωτισμό. Μα η ευκολία κι ο καταναλωτισμός είναι απολύτως συνυφασμένα. Καταναλώνουμε επειδή είναι εύκολο. Αγοράζουμε επειδή είναι εύκολο. Έστω, ευκολότερο από την εναλλακτική.

Είναι δύσκολο πράγμα να ζυμώνεις κάθε μέρα, να καλλιεργείς φρούτα και λαχανικά, να πας για κυνήγι ή για ψάρεμα. Είναι πολύ εύκολο να πεταχτείς μέχρι τον φούρναρη, τον μανάβη, τον κρεοπώλη και τον ψαρά. Είναι ακόμα πιο εύκολο να πεταχτείς μέχρι το Super Market. Κι είναι απείρως πιο εύκολο να πάρεις τηλέφωνο και να στα φέρει το Super Market στην πόρτα σου. Αν δε, τα παραγγείλει το ίδιο το ψυγείο σου ή το κινητό σου, τότε δεν είναι απλώς εύκολο... είναι χωρίς εσένα.

Είναι δύσκολο πράγμα να αποκτήσεις την ικανότητα να προστατεύεις τον εαυτό σου. Χρειάζεται να γυμναστείς στις αμυντικές τέχνες, χρειάζεται να καλλιεργήσεις τη στρατηγική σου σκέψη για να προβλέπεις και να αποφεύγεις τους κινδύνους, χρειάζεται να έχεις αυτοπειθαρχία για να μην εμπλακείς ή να μην προκαλέσεις. Είναι πολύ εύκολο να αγοράσεις ένα σύστημα ασφαλείας, έναν σωματοφύλακα, μια ασφάλεια κατοικίας, αυτοκινήτου, κτλ.

Είναι δύσκολο πράγμα να δημιουργήσεις ουσιαστικές σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Είναι ευκολότερο να πας για καφέ, σινεμά, θέατρο, να δεις τηλεόραση μαζί τους. Είναι ακόμα πιο εύκολο να χάνεσαι στα βιβλία ή στις σειρές και να έχεις φίλους στα social media. Είναι απείρως πιο εύκολο να πας για shopping therapy και να έχεις τους υπαλλήλους της εξυπηρέτησης πελατών να σε φροντίζουν και να σε κάνουν το κέντρο του ενδιαφέροντος.

Είναι δύσκολο πράγμα να είσαι παρών στους οικείους σου. Χρειάζεται να περνάς χρόνο μαζί τους, να μοιράζεσαι το χώρο και τις προτεραιότητές σου μαζί τους, να υποχωρείς, να διεκδικείς, να ανοίγεις την ψυχή σου σε αυτούς και να μην κλείνεις τα μάτια όταν αυτοί ανοίγουν τη δική τους. Είναι πιο εύκολο να αγοράζεις δώρα σε γιορτές, γενέθλια, επετείους ή με κάποια άλλη αφορμή. Κι επειδή έχει μια δυσκολία το να βρεις ένα δώρο που πραγματικά ταιριάζει στον άλλον, είναι πολύ πιο εύκολο να αγοράζεις δωροεπιταγές.

Είναι δύσκολο πράγμα να γίνεις κάποιος που αρέσει ή χαίρει θαυμασμού. Χρειάζεται καθημερινή προσπάθεια σε σωματικό, νοητικό, πνευματικό, ψυχικό και κοινωνικό επίπεδο. Είναι πολύ εύκολο να αγοράσεις προϊόντα και υπηρεσίες που συμβολίζουν τα χαρακτηριστικά που αρέσουν ή χαίρουν θαυμασμού.

Είναι δύσκολο πραγμα να φτιάξεις έναν εαυτό και μια ζωή που να σου αρέσουν. Είναι πολύ εύκολο να "ντύσεις" τον εαυτό σου και τη ζωή σου με προϊόντα και υπηρεσίες που σου αρέσουν.

Θεωρητικά, η ευκολία "σχεδιάστηκε" να αφορά μόνον τις "βαριές" δουλειές και τα "διαδικαστικά" για να έχουμε οι άνθρωποι τον χρόνο και την άνεση να ασχοληθούμε με τα "ανώτερα". Υπέροχο ακούγεται και θα ήταν, αν κάποιος μπορούσε να ορίσει πού σταματάνε τα διαδικαστικά κι αρχίζουν τα ανώτερα.

Ρεαλιστικό, πάντως, πολύ δύσκολα θα ήταν. Είναι σαν να να λες θα αναθέσω το διαδικαστικό του δημοτικού στα ρομποτάκια (ή στα φροντιστήρια) για να πάνε οι μαθητές κατευθείαν στο γυμνάσιο. Ή καθώς περνάνε οι γενιές και θέλουμε ακόμα μεγαλύτερη ευκολία, να γίνεται διαδικαστικό και το λύκειο για να πας κατευθείαν στο πανεπιστήμιο. Σκεφτείτε έναν άνθρωπο που για ευκολία "αγόρασε" ή "του αγόρασαν" τη βασική εκπαίδευση για να αφιερώσει όλο του το χρόνο στην ανώτερη. Δεν έχει μισή ελπίδα να τα καταφέρει... Η εύκολη και πιθανότερη επιλογή είναι να αγοράσει και το επόμενο πτυχίο.