Η διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας επηρεάζει άμεσα τη σταδιοδρομία του συνόλου του ενεργού πληθυσμού και κατά συνέπεια την παραγωγικότητα των επιχειρήσεων. Επηρεάζει δηλαδή την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μέσω δύο πολύ ισχυρών συντελεστών.
Κατά τη φάση αναζήτησης εργασίας των νεο-εισερχομένων (15-30) στην αγορά εργασίας, ανεξάρτητα αν προέρχονται από τη μέση, ανώτερη ή ανώτατη εκπαίδευση υπάρχουν δύο κύριες οδοί: η πρακτική άσκηση και η μαθητεία. Αυτές οι δύο εναλλακτικές δεν είναι καθόλου ίδιες ως προς τον τρόπο που λειτουργούν ούτε εξυπηρετούν τον ίδιο κοινό-στόχο, εξυπηρετούν όμως την ίδια ανάγκη!
Τη μαθητεία επιλέγουν όσοι παρακολουθούν επαγγελματικά λύκεια και τεχνικές σχολές (διττή εκπαίδευση), όπου το πρωί έχει εργασία και το απόγευμα εκπαίδευση πάνω στο αντικείμενο της πρωινής εργασίας. Αυτό μαζί με τη βελτίωση της ποιότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης θα μπορούσε να επιλύσει το 50% του προβλήματος στις τεχνικές κυρίως δεξιότητες.
Την πρακτική άσκηση αναζητούν όσοι τελειώνουν ή έχουν ήδη ολοκληρώσει τις σπουδές τους κι επιθυμούν να ενταχθούν σε εταιρείες και οργανισμούς που θα τους «δοκιμάσουν» εκπαιδεύοντάς τους στα αντικείμενα των σπουδών τους και μετά είτε θα συνεχίσουν την εργασιακή τους σταδιοδρομία εκεί είτε θα συνεχίσουν με μεταπτυχιακά είτε θα αναζητήσουν εργασία σε άλλη εταιρεία ή κλάδο.
Και οι δύο οδοί προσφέρουν εξίσου καλά την απαραίτητη διασύνδεση, μετά την εκπαίδευση με την απασχόληση, υπό τον όρο ότι λειτουργούν σωστά. Δηλαδή λειτουργούν μέσα σε ένα ευέλικτο αλλά σαφώς θεσπισμένο πλαίσιο, το οποίο υπακούει σε κανονισμούς, σέβεται τις αντικειμενικές αξιολογήσεις και αναθεωρείται, εξελισσόμενο στις επιταγές των διαρκώς μεταβαλλόμενων συνθηκών της αγοράς.
Περισσότερες γέφυρες με την απασχόληση σημαίνει λιγότερες παγίδες για τους νέους προς την αξιοπρεπή αγορά εργασίας και κατά συνέπεια λιγότερη νεανική ανεργία, αλλά και λιγότερες διαρροές προς αγορές του εξωτερικού (brain drain), λιγότερους χαμένους πόρους σε εκπαίδευση που δεν αξιοποιείται (brain waste). Σημαίνει επίσης μεγαλύτερη παραγωγικότητα για τις εταιρείες, περισσότερο ευχαριστημένους εργαζόμενους, διεύρυνση της δεξαμενής των ταλέντων, μικρότερο χάσμα δεξιοτήτων μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.
Η Επιτροπή Απασχόλησης του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου (EAEE) υλοποιεί από το 2015 δράσεις ενίσχυσης δεξιοτήτων των νέων (18-30 ετών) με διάφορους διαδραστικούς και καινοτόμους τρόπους με στόχο την ενημέρωσή τους για την καλύτερη πρόσβασή τους στην αγορά. Μέσα στις νέες συνθήκες που διαμόρφωσε η αποστασιοποίηση, λόγω της πανδημίας, καταφέραμε να υλοποιήσουμε μία δέσμευση που είχαμε αναλάβει (μετά από μία παλαιότερη Εσπερίδα με τίτλο ΓΕΦΥΡΕΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ). Η δέσμευση αυτή αφορούσε στην εκπόνηση ενός Οδηγού Ποιοτικής Πρακτικής Άσκησης.
Ηταν ολοφάνερο από όλους τους συμμετέχοντες της Εσπερίδας εκείνης (πάνω από 25 προσωπικότητες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα), αλλά και από τους εκλεκτούς αξιωματούχους που συμμετείχαν στην κλειστή συνάντηση τύπου, που διοργανώθηκε πρόσφατα από το ΕAEE, ότι χρειαζόμαστε έναν οδηγό- πλαίσιο, ο οποίος θα απευθύνεται κυρίως προς τις επιχειρήσεις και ο οποίος θα παρουσιάζει συνοπτικά
- τις βασικές αρχές της Ποιoτικής Πρακτικής Άσκησης
- τα οφέλη που προκύπτουν για όλους τους εμπλεκόμενους
- τις απαραίτητες δράσεις μιάς εταιρείας πριν ξεκινήσει τέτοια προγράμματα, αλλά και κατά τη διάρκεια τους, ώστε να είναι ωφέλιμα και για τα ήδη εργαζόμενα στελέχη της
- τι πρέπει να κάνει όταν ολοκληρώνεται ένα τέτοιο πρόγραμμα
- έναν σύντομο οδηγό αυτο-αξιολόγησης της εταιρείας
- καλές πρακτικές από εταιρείες που ήδη εφαρμόζουν με επιτυχία ποιοτικά προγράμματα πρακτικής άσκησης, όπως η ΕΥ και ο Όμιλος Χρηματιστηρίου Αθηνών
Σήμερα, όπου τα όρια μεταξύ εκπαίδευσης και εργασιακού βίου είναι δυσδιάκριτα, η απόκτηση ενός διπλώματος, ή ακόμη και δύο, δεν αποτελεί εγγύηση για την επαγγελματική καταξίωση. Πολιτεία, ακαδημαϊκά ιδρύματα και εργοδότες πρέπει να ανακαλύψουν καινούργιους τρόπους εξεύρεσης πόρων και να διαμορφώσουν τις απαραίτητες δομές για την απρόσκοπτη παροχή προγραμμάτων συνεχούς εκπαίδευσης μέσα στην εργασία.
Η Πρακτική Άσκηση δεν είναι εργασία. Αποτελεί έναν πρακτικό τρόπο εκπαίδευσης μέσα στο εργασιακό περιβάλλον, και για αυτό αμοίβεται. Είναι αναγκαία για την κατανόηση και εμπέδωση της θεωρίας που ενδεχομένως προηγήθηκε κατά τη θεωρητική εκπαίδευση, αλλά και απαραίτητη για την εναρμόνιση με τις δεξιότητες που αναζητούνται από την αγορά εργασίας. Η σωστή πρακτική άσκηση βοηθά στον εκσυγχρονισμό των προγραμμάτων των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων εφόσον δεν υπάρχουν στερεοτυπικές αντιλήψεις και σιλό που να εμποδίζουν την αποτελεσματική επικοινωνία. Η εκπαίδευση είναι επένδυση στον άνθρωπο που πρέπει να παρέχεται ανεξάρτητα από ηλικία, πόσο μάλλον για τους νεο-εισερχόμενους στην αγορά.
Ο Οδηγός Ποιοτικής Πρακτικής Ασκησης φιλοδοξούμε να αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς για το τεράστιο θέμα απασχόληση για τις «αγορές του αύριο», διότι είναι μία τριπλά επωφελής σχέση: οι εργοδότες βρίσκουν ή/και διαμορφώνουν ευκολότερα τις δεξιότητες που αναζητούν, οι νέοι αποκτούν πρόσβαση στην αξιοπρεπή αγορά εργασίας και η κοινωνία μπορεί να αποφύγει τις αρνητικές επιπτώσεις της νεανικής ανεργίας και της αναντιστοιχίας προσόντων.
Τον οδηγό μπορείτε να τον βρείτε εδώ.
Σχόλια