Τεχνητή Νοημοσύνη: Κάποιοι θα είναι περιζήτητοι - μια μετάβαση με ευκαιρίες και τριβές

Και αυτή η μεταβολή ξεκινά από εκείνους που ηγούνται της αλλαγής: επιχειρηματίες, decision makers και νέους επαγγελματίες που δεν βλέπουν απειλές αλλά καλές αφορμές για ανάπτυξη και πρόοδο.

Ο λόγος φυσικά για την Τεχνητή Νοημοσύνη πτυχές της οποίας έχουν υιοθετήσει οι ελληνικές επιχειρήσεις σε ένα 40% όπως υπολογίζεται σήμερα. Το υψηλό κόστος, οι ανησυχίες για το απόρρητο και τα κενά δεξιοτήτων φρενάρουν την πρόοδο βέβαια.

Στο δημόσιο λόγο σήμερα, από την άλλη πλευρά, κυριαρχούν τα ερωτήματα: Ποιοι θα χάσουν τις δουλειές τους από το ΑΙ, πώς θα αλλάξουν οι δουλειές και πολλά άλλα. Ίσως όμως κάποιες ανθρώπινες δεξιότητες δεν μπορεί να αντικαταστήσει η Τεχνητή Νοημοσύνη!

Τι επικρατεί σήμερα

Σε μια περίοδο που η τεχνητή νοημοσύνη (AI) μετασχηματίζει με ραγδαίο ρυθμό το επιχειρηματικό τοπίο, η Ελλάδα βρίσκεται σε φάση μετάβασης: ούτε πίσω, ούτε μπροστά – αλλά ακριβώς στο σταυροδρόμι. Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα Experis AI 2025 (ManpowerGroup), 4 στις 10 επιχειρήσεις στη χώρα χρησιμοποιούν ήδη εργαλεία AI για προσλήψεις, εκπαίδευση και ένταξη ταλέντων. Πρόκειται για ένα θετικό σήμα, που ωστόσο συνοδεύεται από μια σειρά διαρθρωτικών προκλήσεων.

Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της εν λόγω έρευνας, οι εργαζόμενοι που μπορούν να ανταποκριθούν στις σημερινές ανάγκες των εργοδοτών και να προτείνουν τρόπους για την περαιτέρω αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης, θα είναι οι πιο περιζήτητοι και πολύτιμοι για τις σύγχρονες επιχειρήσεις.

Μια εικόνα για την Ελλάδα σήμερα, τι δείχνουν τα ευρήματα:

Ο τομέας του HR αποτελεί έναν από τους πιο ώριμους κλάδους ως προς την ενσωμάτωση τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης, με το 40% των οργανισμών στη χώρα μας να τα χρησιμοποιεί σήμερα για τους σκοπούς αυτούς — έναντι του 53% των οργανισμών σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, αξίζει να σημειωθεί ότι η περιφέρεια με την πιο προχωρημένη υιοθέτηση εργαλείων AI για την επιλογή, ένταξη και εκπαίδευση προσωπικού είναι η Ασία (37%).

Καταγράφονται οι κυριότερες δεξιότητες που, σύμφωνα με τους Έλληνες εργοδότες, δεν μπορούν να αντικατασταθούν ή να ενισχυθούν από την τεχνητή νοημοσύνη:

• η στρατηγική σκέψη (33%),
• η διαχείριση ομάδας (31%) και
• οι επικοινωνιακές δεξιότητες (30%).

Αντίστοιχα, σε παγκόσμιο επίπεδο, πρώτες κατατάσσονται η ηθική κρίση (33%), η εξυπηρέτηση πελατών (31%) και η διαχείριση ομάδας (30%).

Ηθική Κρίση: Η Λιγότερο Απειλούμενη από την ΑΙ, Ανθρώπινη Δεξιότητα

Οι Έλληνες εργοδότες εκτιμούν ότι η ενίσχυση των παραπάνω δεξιοτήτων μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού. Την ίδια στιγμή, είναι εξίσου κρίσιμο οι υποψήφιοι να δώσουν προτεραιότητα στη συνεχή αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, προκειμένου να ευδοκιμήσουν σε ένα περιβάλλον εργασίας που ενισχύεται ολοένα και περισσότερο με εργαλεία AI.

Ειδικότερα στον τομέα της τεχνολογίας, η ηθική κρίση αναδεικνύεται ως η κορυφαία δεξιότητα που δεν μπορεί να υποκατασταθεί ή να ενισχυθεί από την τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με το 44% των εργοδοτών στον κλάδο της Πληροφορικής.

Αντίστοιχα, στις επιχειρήσεις του κλάδου Ενέργειας και Κοινής Ωφέλειας, το 36% των εργοδοτών αξιολογεί ως πρώτιστη τη στρατηγική σκέψη, ενώ στον κλάδο των Υπηρεσιών Επικοινωνίας, το 48% ξεχωρίζει τις επικοινωνιακές δεξιότητες ως τις πλέον αναντικατάστατες.

Οι προσκλήσεις: Γιατί δυσκολεύονται οι επιχειρήσεις να υιοθετήσουν λύσεις ΑΙ

Η έρευνα παράλληλα φωτίζει τις βασικές προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στην πορεία υιοθέτησης λύσεων τεχνητής νοημοσύνης. Πρώτιστο εμπόδιο αναδεικνύεται το υψηλό κόστος επένδυσης, όπως επισημαίνει το 35% των οργανισμών (37% το 2024 και 34% σε παγκόσμιο επίπεδο), ενώ σημαντικό προβληματισμό προκαλούν ζητήματα προστασίας της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων, με το 34% να τα κατατάσσει στις κύριες προκλήσεις (31% πέρυσι, 33% παγκοσμίως). Τέλος, ένα εξίσου σημαντικό ποσοστό (34%) αναφέρει την έλλειψη εξειδικευμένων δεξιοτήτων εντός του ανθρώπινου δυναμικού ως καθοριστικό παράγοντα που επηρεάζει την ορθή και αποδοτική αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης (σε σύγκριση με 35% πέρυσι και 30% διεθνώς).

AI και προσλήψεις

Αξιοσημείωτη είναι η αυξανόμενη αποδοχή της χρήσης τεχνητής νοημοσύνης από τους υποψηφίους στη διαδικασία πρόσληψης. Σύμφωνα με την έρευνα, το 85% των εργοδοτών — τόσο στην Ελλάδα όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο — θεωρεί αποδεκτή τη χρήση εργαλείων AI από τους αιτούντες εργασία σε τουλάχιστον κάποια στάδια της διαδικασίας.

Στην Ελλάδα, οι πιο συχνοί επιτρεπτοί από τους εργοδότες τρόποι αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης από τους υποψηφίους είναι: η αναζήτηση πληροφοριών για την επιχείρηση (36%), η εύρεση κατάλληλης θέσης ή εταιρείας (31%) και η προετοιμασία για τη συνέντευξη (29%). Ανά κλάδο, οι πιο θετικά διακείμενοι εργοδότες είναι αυτοί του κλάδου των Χρηματο-οικονομικών και Real Estate (91%), ακολουθούμενοι από τη Βιομηχανία και Κατασκευές (89%) και τον κλάδο των Μεταφορών και της Εφοδιαστικής Αλυσίδας (87%).

Η έρευνα επισημαίνει επίσης ότι οι εργοδότες που δεν έχουν υιοθετήσει ή έχουν απορρίψει τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης στις διαδικασίες πρόσληψης είναι ταυτόχρονα και λιγότερο θετικοί απέναντι σε υποψηφίους που κάνουν χρήση AI.

Προβληματισμοί για Εργοδότες και Υποψηφίους - Η έρευνα διατυπώνει κρίσιμους προβληματισμούς τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους υποψηφίους:

Για τους εργοδότες:

Περίπου το ένα τρίτο των εργοδοτών δήλωσε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν μπορεί να αντικαταστήσει ούτε να ενισχύσει ανθρώπινες δεξιότητες όπως η ηθική κρίση ή η εξατομικευμένη εξυπηρέτηση πελατών. Η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ενίσχυση της ανθρώπινης εργασίας μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, στην αξιοποίηση των διαθέσιμων τεχνολογικών εργαλείων και στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού ως προς τη χρήση της AI. Απαραίτητη κρίνεται η ανθρώπινη εποπτεία στις αυτοματοποιημένες διαδικασίες, η προτεραιοποίηση της εσωτερικής ενσωμάτωσης της τεχνολογίας, καθώς και η υιοθέτηση μιας κουλτούρας διαρκούς μάθησης και ανάπτυξης δεξιοτήτων εντός του οργανισμού.

Για τους εργαζόμενους και υποψηφίους:

Οι περισσότεροι εργαζόμενοι ΔΕΝ ανησυχούν ότι θα μείνουν πίσω. Σύμφωνα με την έρευνα Talent Barometer 2024 της ManpowerGroup, το 87% των εργαζομένων δηλώνει ότι έχει μέτρια έως υψηλή εμπιστοσύνη στην ικανότητά του να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της θέσης του, ενώ το 78% πιστεύει ότι διαθέτει την κατάλληλη τεχνολογία και τα απαραίτητα εργαλεία για να εργάζεται αποτελεσματικά.

Η στρατηγική προσαρμογής στην εποχή της AI απαιτεί την ανθεκτικότητα καριέρας (career durability) που βασίζεσαι στη: διαμόρφωση ενός ισορροπημένου συνδυασμού τεχνικών και διαπροσωπικών δεξιοτήτων, θεσμικής γνώσης, δεξιότητες εφαρμοσμένης τεχνολογίας και νοοτροπίας ανάπτυξης.

Ιδιαίτερη σημασία έχει η ενίσχυση των δεξιοτήτων που δεν μπορούν να αυτοματοποιηθούν, η κατανόηση του τρόπου ενσωμάτωσης της AI στον εκάστοτε οργανισμό, η εκπαίδευση πάνω στην τεχνολογία της AI και, σε πρακτικό επίπεδο, η έναρξη μικρής κλίμακας πιλοτικών έργων που θα λειτουργήσουν ως βάση για μεγαλύτερη ενσωμάτωση.