Πόσο αξιοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη τελικά οι ελληνικές ΜμΕ - η εικόνα σήμερα

Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της Εθνικής Τράπεζας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), ήδη 1 στις 3 επιχειρήσεις έχει έρθει σε επαφή με εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, ένδειξη ότι η τεχνολογία αυτή παύει να είναι προνόμιο των «μεγάλων» και αρχίζει να αποκτά ευρύτερο αποτύπωμα.

Η συνδυαστική ενίσχυση της τεχνητής νοημοσύνης και των παραγωγικών επενδύσεων μπορεί να λειτουργήσει ως διπλός καταλύτης: για την αναβάθμιση της ελληνικής επιχειρηματικότητας και τη μείωση του παραγωγικού κενού που τη χωρίζει από την υπόλοιπη Ευρώπη.

Η θέση της Ελλάδας

Ωστόσο, η συνολική διείσδυση παραμένει περιορισμένη. Περίπου 1 στις 2 επιχειρήσεις, παρά την επενδυτική της δραστηριότητα, δεν έχει ακόμη επιχειρήσει να αξιοποιήσει την ΤΝ.

Το ζητούμενο πλέον είναι διπλό: οι επιχειρήσεις να κατανοήσουν ότι η ΤΝ αφορά και τις ίδιες —και όχι μόνο τους τεχνολογικούς κολοσσούς— και παράλληλα να αποκτήσουν τις δεξιότητες που απαιτεί η πρακτική εφαρμογή της.

Η Ελλάδα κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο - αλλά μακριά από τον στόχο του 2030

Σύμφωνα με τα επίσημα ευρωπαϊκά στοιχεία, μόλις το 6% των ελληνικών ΜμΕ αξιοποιεί στρατηγικά την ΤΝ — ένα ποσοστό κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο (8%), αλλά μακριά από τον φιλόδοξο στόχο που έχει τεθεί για αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης από το 75% των επιχειρήσεων έως το 2030.

Η έρευνα της Εθνικής Τράπεζας έρχεται να φωτίσει μια πιο σύνθετη πραγματικότητα: πέρα από τους «ώριμους» χρήστες, αναδεικνύεται ένα νέο κύμα επιχειρήσεων που πειραματίζεται με εργαλεία ΤΝ, έστω και σε πρώιμο στάδιο. Οι πιο δημοφιλείς χρήσεις είναι η παραγωγή κειμένου και εικόνας, ενώ ένα 30% των χρηστών τολμά να προχωρήσει και σε πιο προηγμένες εφαρμογές, όπως η ανάλυση δεδομένων.

Αποτελεί μοχλό παραγωγικότητας – αλλά ακόμα βρισκόμαστε στα πρώτα βήματα

Διεθνείς μελέτες αποδίδουν στην τεχνητή νοημοσύνη την προοπτική αύξησης της παραγωγικότητας κατά 17,5% σε βάθος 20ετίας – περισσότερο ακόμη κι από το διαδίκτυο. Προς το παρόν, πάντως, τα μετρήσιμα αποτελέσματα στην επιχειρηματική απόδοση είναι μετριοπαθή: οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν AI εμφανίζουν πωλήσεις αυξημένες μόλις κατά 1 ποσοστιαία μονάδα. Η εξήγηση πιθανώς έγκειται στο ότι οι χρήσεις είναι ακόμα πειραματικές και όχι πλήρως ενσωματωμένες στην παραγωγική διαδικασία.

Το τεχνολογικό χάσμα διευρύνεται – οι πρωτοπόροι και οι... αδρανείς - Δύο σημαντικά ευρήματα ξεχωρίζουν στην ανάλυση της ΕΤΕ:

Οι πιο δυναμικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις είναι εκείνες που ήδη υιοθετούν την τεχνητή νοημοσύνη. Αν η συμβολή της στην παραγωγικότητα επιβεβαιωθεί, το χάσμα με τις «στατικές» επιχειρήσεις αναμένεται να μεγαλώσει.

Η αποχή από την τεχνητή νοημοσύνη δεν οφείλεται σε υψηλά κόστη ή ρυθμιστικούς φραγμούς, αλλά κυρίως σε γνωστικά εμπόδια. Ένα 50% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι δεν θεωρεί χρήσιμη την ΤΝ για το επιχειρηματικό του μοντέλο, ενώ 1 στις 4 επικαλείται έλλειψη σχετικών δεξιοτήτων.

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ξεκάθαρα ότι το μεγάλο στοίχημα για τη διάχυση της ΤΝ είναι η εκπαίδευση και η σωστή πληροφόρηση.

Τέσσερις τύποι επιχειρήσεων – Ένα μωσαϊκό ετοιμότητας στην ΤΝ

Η έρευνα κατηγοριοποιεί τις ελληνικές ΜμΕ ως προς την επενδυτική τους συμπεριφορά και τη σχέση τους με την τεχνολογία σε τέσσερις βασικές ομάδες:

• Δυναμικές επιχειρήσεις (25%): Επενδύουν ενεργά και αξιοποιούν ήδη ΤΝ. Βρίσκονται στην αιχμή του μετασχηματισμού.
• Ελπιδοφόρες περιπτώσεις (6%): Δεν επενδύουν συστηματικά, αλλά έχουν αρχίσει να πειραματίζονται με ΤΝ.
• Παραδοσιακοί επενδυτές (49%): Εστιάζουν σε επενδύσεις υποδομών, αλλά δεν έχουν ακόμη εντάξει την ΤΝ.
• Αδρανείς επιχειρήσεις (20%): Ούτε επενδύουν ούτε αξιοποιούν την ΤΝ – αποτελούν το πιο στατικό κομμάτι του τομέα.

Το 80% των ΜμΕ δείχνει πρόθεση αλλαγής — Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί

Παρά τις προκλήσεις, το πιο αισιόδοξο μήνυμα είναι ότι το 80% των ελληνικών ΜμΕ είτε επενδύει είτε πειραματίζεται με την τεχνητή νοημοσύνη – είτε και τα δύο. Με σωστή πληροφόρηση και ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, ένα μεγάλο μέρος αυτών μπορεί να περάσει από την πρόθεση στην πράξη.

Η συνδυαστική ενίσχυση της τεχνητής νοημοσύνης και των παραγωγικών επενδύσεων μπορεί να λειτουργήσει ως διπλός καταλύτης: για την αναβάθμιση της ελληνικής επιχειρηματικότητας και τη μείωση του παραγωγικού κενού που τη χωρίζει από την υπόλοιπη Ευρώπη.